Lammert Westerhuis op een van de aardappelvelden nabij de Cleveringaheert.
Akkerbouwer en pluimveehouder Lammert Westerhuis werd geboren op de Cleveringaheert in Usquert, een van de vele statige boerderijen op het Hogeland. De contouren van de indrukwekkende 19e eeuwse slingertuin in Engelse stijl aan voorzijde werd een aantal jaren geleden in ere hersteld. Soms wordt de tuin opengesteld voor publiek. Zo voerde het Hogeland College er een toneelstuk op en vond er onlangs een Midzomeravondbarbeque plaats, om de start van de nieuwe afdeling van LTO Noord in te luiden; de afdeling waar Westerhuis overigens voorzitter van is. Al met al een prachtig aangezicht, maar de trots van de Cleveringaheert is toch wel de puntgave lindelaan die er nu na driehonderd jaar nog altijd vrijwel ongehavend bijstaat.
Een kop-romp-hals-zonder kop
De boerderij is van oorsprong gebouwd als een liggende koe: kop, hals, romp. Al moet je de kop er sinds de jaren dertig van de vorige eeuw wel even bij denken. Westerhuis: “Die kop heeft mijn opa afgebroken in 1932. Toen hij de boerderij gekocht heeft toen dacht hij: ‘Dat wil ik mijn kinderen niet aandoen. Ik wil niet zo’n grote woning hebben dus ik breek ‘m af en dan zien we later wel weer.’ Voor mijn vader heeft hij toen een woning in de hals gemaakt. En het is nog royaal genoeg want iedereen vindt het een groot huis en ik ook.”
Lammert Westerhuis woont er samen met zijn vrouw Martje. Hun twee zoons zijn inmiddels uitgevlogen, alhoewel een van de twee, Roelof, er nog dagelijks komt eten. Hij zal het bedrijf dat bestaat uit akkerbouw en pluimvee straks overnemen en de boerderij op zijn eigen wijze bestieren. Net zoals Lammert destijds deed. “Ik begon met een aantal slechte jaren en toen ben ik aan het denken gegaan: hoe anders? Ik heb verschillende bedrijfsmogelijkheden bekeken en toen heb ik gekozen voor vleeskuikens. Ik heb eerst een schuur gebouwd, later er nog weer een bij, toen in 2010 er nog weer een bij. Ongeveer drie jaar geleden heb ik er een volledige locatie met nog weer drie schuren bijgekocht. Ik ben nu een redelijke vleeskuikenhouder. Dus dat heb ik anders gedaan.”
Waar je vandaan komt, dat ligt je na aan het hart
De akkerbouwer annex pluimveehouder is naast voorzitter van de LTO afdeling Het Hogeland, ook bijna vijf jaar lang gemeenteraadslid voor de VVD in de voormalige gemeente Eemsmond geweest. Als eenmansfractie hield hij zich met alle zaken bezig, maar zoals hij zegt ‘waar je vandaan komt, dat ligt je na aan hart’. Westerhuis: ‘De boeren hier op het Hogeland zijn de beheerders van het landschap. Ik denk ook dat we daar een stukje waardering voor naar mogen laten uit gaan. Want als we het moeten laten doen door Staatsbosbeheer dan weet ik dat er meer geld bij moet. Meer dan de subsidies die wij als akkerbouwers en melkveehouders krijgen. Daar wordt het dus zeker duurder van. Bovendien komt er nu ook nog productie van en levert het werk op voor veel mensen. Ik denk dat we de boeren maar gewoon in ere moeten houden anders wordt het volgens mij een ramp. Dat is mijn mening. De meningen verschillen. Maar als de maatschappij het echt anders wil, dan doen we het maar anders.
Westerhuis is verder een voorstander van biodiversiteit maar het plan van minister Schouten om helemaal circulair te gaan, dat gaat hem een stapje te ver. Dit terwijl hij zijn eigen bedrijf redelijk circulair heeft ingericht: het tarwe van het land gaat naar de kippen en de mest van de kippen raakt hij kwijt aan naburige boerenbedrijven. Zijn producten koopt hij zoveel als mogelijk lokaal in en met zijn zonnepanelen en houtkachel draait hij over het algemeen CO2 neutraal. Toch kijkt hij met een kritische blik naar de plannen van Schouten als het gaat over biologische voedselproductie. “Nederland is een exporterend land en het buitenland zit niet om een enorm biologisch aanbod te wachten. Ook denkt hij dat de meeste mensen in Nederland biologisch voedsel helemaal niet kunnen betalen.”
Goed Nest Kip Concept
Kuikentjes in de schuur.
Voor wat betreft de akkerbouw is Westerhuis wat je noemt een gangbare boer, alhoewel hij binnen die gangbaarheid biologische stapjes zet. Zo behandelt hij zijn akkerbouwgewassen met voedingsstoffen waardoor ze vitaler worden en er dus minder gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Voor wat betreft de kippen werkt hij volgens het ‘Goed Nest Kip Concept’. Dat betekent een iets trager groeiende vleeskuikenras met meer ruimte per kuiken in de stallen, antibiotica-reductie, het toevoegen van stropakken om de kuikentjes afleiding te geven en een aangepast lichtschema. “Ik heb een klein stapje naar de biologische kant gemaakt. Maar dat is ook ingegeven door de vraag van de consument. Want de consument moet het natuurlijk wel afnemen.”
Blik doorn in het oog veeboeren
Inmiddels gaat Westerhuis als belangenbehartiger regelmatig in gesprek met de nieuwe gemeente. Over de OZB-tarieven, de veiligheid van boeren naar aanleiding van de bezetting in Boxtel, maar ook over de blikjes frisdrank die fietsers in de wei gooien en die een doorn in het oog zijn voor de veeboeren. Zijn nieuwe afdeling het Hogeland (waar naast de voormalige gemeentes die nu de gemeente het Hogeland vormen ook Ten Boer aan is toegevoegd), ziet hij als een mooie kruisbestuiving tussen akkerbouwers en veeboeren die wederzijds ervaringen met elkaar kunnen uitwisselen.
Het Hogeland over 25 jaar? Grotere bedrijven, minder gewasbeschermingsmiddelen, efficiëntere productie maar het gebrek aan menskracht wordt wel een uitdaging. Neem mijn zoon. Die zal er twee mensen vast naast moeten hebben in de toekomst. Anders redt ie het niet.
De trots van De Cleveringaheert.
Beluister de geluidswandeling van ongeveer acht minuten waarin Lammert ons een kijkje in de keuken van zijn bedrijf geeft:
Dit is het tweede multimediale verhaal uit de serie ‘De Stand van het Hogeland’: een journalistiek onderzoeksproject over de landbouw op het Hogeland. Het verhaal werd gemaakt door Ingrid Oyevaar voor Boeren op het Hogeland en wordt ondersteund door een bijdrage van het Mediafonds Groningen.
Eerdere verhalen:
De Stand van het Hogeland, WaddenMax.
